W poszukiwaniu Tajemnic Majów – od Panamy do Gwatemali

Po spotkaniu na lotnisku Okęcie z pilotem Albatros Travel wylecimy (z przesiadką) do Panama City. Po wylądowaniu w Panamie pojedziemy do hotelu w Panama City. 

Nocleg w Panama City

Tego dnia zaplanowaliśmy zwiedzanie stolicy Panamy  czyli Panama City, w jęz. hiszpańskim Ciudad de Panamá. Jest to największe miasto kraju z liczbą ok. 1 miliona mieszkańców. Zabudowa miasta to swoista mozaika nowoczesnych drapaczy chmur, zabytkowej architektury kolonialnej i podmiejskich slumsów, które w tej części świata są elementem każdej metropolii. 

Zwiedzanie zaczniemy kilka kilometrów od centrum, gdzie znajdują się ruiny dawnego miasta, założonego przez Hiszpanów w 1519r.,  które jednak zostało splądrowane i spalone przez walijskiego korsarza Henry’ego Morgana w 1671 r. Zaniechano odbudowy zniszczonego miasta i wzniesiono nowe - kilka kilometrów na zachód, w miejscu dzisiejszej Panama City. Przejedziemy do miasta i pieszo zwiedzimy zabytkową dzielnicę wpisaną na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 

Kanał Panamski leży na zachodnim krańcu Panama City. Zatrzymamy się w Visitor Center przy  śluzie Miraflores, na której statki pokonują różnicę 8 m wysokości, by przedostać się z portu Balboa na wody Atlantyku. Poznamy historię budowy kanału i dowiemy się, jak funkcjonują śluzy, a także będziemy przyglądać się przeprawie statków. 

Nocleg w Panama City.

Po śniadaniu udajemy się na lotnisko, skąd polecimy na archipelag wysp Bocas del Toro. Lot trwa około godziny, a po przylocie zostaniemy przewiezieni do hotelu.

Wyspy Bocas del Toro, objęte ochroną w ramach Parku Narodowego Isla Bastimentos, leżą w pobliżu wybrzeża Panamy od strony Morza Karaibskiego. To doskonałe miejsce do relaksu, podziwiania przyrody oraz pływania wśród żółwi, płaszczek, kolorowych ryb, a nawet rekinów.

Na wyspie Colón znajduje się główne miasto archipelagu, Bocas del Toro, zamieszkałe przez około 10.000 osób – zarówno hiszpańskojęzycznych mieszkańców Ameryki Łacińskiej, jak i anglojęzycznych przybyszów. Atmosfera jest tu bardzo niezobowiązująca i łatwo nawiązać rozmowę z miejscowymi lub innymi turystami. Większość hoteli i restauracji usytuowanych jest bezpośrednio nad wodą, z tarasami lub pomostami sięgającymi do morza. Do niektórych lokali można dotrzeć wyłącznie łodzią, ale wystarczy zamówić transport w restauracji, a zostaniemy odebrani i odwiezieni po posiłku.

Nocleg na Bocas.

Nasza wyprawa rozpocznie się od rejsu do Zatoki Delfinów (Dolphin’s Bay), gdzie niemal zawsze można zobaczyć delfiny butlonose bawiące się w wodzie wokół łodzi. Zatoka ta przyciąga je dzięki obfitości małych ryb, skorupiaków i kałamarnic.

Następnie odwiedzimy Crawl Cay – jedno z najlepszych miejsc do snorkelingu w regionie. Wyspa otoczona jest rafami koralowymi, pełnymi tropikalnych ryb, barwnych gąbek i koralowców.

Potem popłyniemy do Zapatilla Cay, na południowo-wschodnim krańcu parku narodowego. To jedna z najpiękniejszych wysp archipelagu – ma białe, dziewicze plaże, krystalicznie czystą wodę i spektakularne rafy koralowe, pełne tropikalnych ryb, homarów, krabów i węgorzy.

W cenie wycieczki jest obiad w lokalnej restauracji.

Nocleg na Bocas del Toro.

Po śniadaniu wyruszymy łodzią na stały ląd do portu w Almirante (rejs trwa ok. 30 minut), skąd przejedziemy na granicę panamsko-kostarykańską w Guabito. Po odprawie paszportowej ruszymy w głąb Kostaryki, do Puerto Viejo.

Puerto Viejo to urocza nadmorska wioska rybacka z karaibskim klimatem. Znajdziemy tu luz i swobodę życia określaną jako "pura vida", czyli „czyste życie” – popularne hasło w Kostaryce.

Region obfituje w tropikalną roślinność, a miejscowi tworzą niesamowitą atmosferę, często grając muzykę reggae. Puerto Viejo słynie z doskonałych owoców morza, a w licznych restauracjach warto spróbować ceviche lub słynnych tacos z rybą. Poza główną ulicą znajdziemy wiele kawiarni i barów w stylu rastafariańskim z latynoskim akcentem.

Nocleg w Puerto Viejo.

Dziś odwiedzimy Park Narodowy Cahuita, położony na karaibskim wybrzeżu Kostaryki. To jedno z najpiękniejszych miejsc w kraju, słynące z dziewiczej przyrody i bogactwa fauny. Obejmuje 2.732 hektary lądu i 22.400 hektarów wód morskich, z jedną z najlepiej zachowanych raf koralowych w Kostaryce.

Plaża Cahuita zachwyca białym piaskiem i turkusową wodą, a otaczająca ją dżungla jest domem dla licznych gatunków zwierząt, m.in. małp wyjców, kapucynek, leniwców, węży oraz kolorowych tukanów i zimorodków.

Cahuita ma także bogate dziedzictwo kulturowe, które widać w afro-karaibskiej muzyce, kuchni i stylu życia lokalnych mieszkańców. Park jest zarządzany w sposób ekologiczny i promuje zrównoważoną turystykę.

Nocleg w Puerto Viejo.

Ten dzień przeznaczony jest na odpoczynek i czas wolny. Można zrelaksować się na plaży, odkrywać uroki Puerto Viejo na własną rękę lub skorzystać z opcjonalnych atrakcji oferowanych na miejscu. Zainteresowanym nasz pilot chętnie pomoże w organizacji tego dnia. 

Nocleg w Puerto Viejo.

Po śniadaniu wyruszymy do rezerwatu Tirimbina, który ma pod ochroną duże połacie dziewiczej dżungli. Tutaj prowadzone są badania nad bioróżnorodnością, a naszym dzisiejszym tematem będzie... czekolada!

Odwiedzimy dawną plantację kakao, poznamy historię uprawy kakaowca i zobaczymy wstępną obróbkę ziarna i kolejne etapy powstawania czekolady. Zobaczymy, jak z ziaren kakaowca powstaje czekolada. Oczywiście, zaplanowaliśmy również degustację lokalnych wyrobów czekoladowych.

Po tej wyjątkowej przygodzie przejedziemy do naszego hotelu w okolicach wulkanu Arenal.

Nocleg w rejonie Arenal.

Dziś wyruszymy do Parku Narodowego Arenal. Po drodze będziemy podziwiać wspaniałą przyrodę oraz plantacje tropikalnych owoców. W tym regionie uprawia się m.in. papaję, ananasy, palmy sercowe oraz trzcinę cukrową. Wulkan Arenal, wznoszący się na 1633 m n.p.m., był do 2010 roku najbardziej aktywnym wulkanem Kostaryki, jednak obecnie pozostaje w stanie uśpienia. Otaczające go malownicze krajobrazy wciąż zachwycają swoją niezwykłą, dziką przyrodą.

Dzisiaj będziemy mieli okazję zobaczyć dżunglę z innej perspektywy – z góry podczas spaceru po wiszących mostach, zawieszonych w koronach drzew tropikalnego lasu. W prywatnym rezerwacie przyrody, obejmującym 250 hektarów dziewiczej dżungli u podnóża wulkanu Arenal, stworzono sieć ścieżek i mostów umożliwiających obserwację przyrody z wyjątkowej perspektywy.

Mosty zostały zaprojektowane tak, aby jak najmniej ingerować w naturalne środowisko, a jednocześnie zapewnić pełne bezpieczeństwo odwiedzającym. Trasa trekkingowa obejmuje liczne podejścia i zejścia, prowadząc przez różnorodne tereny, dlatego wymagana jest dobra kondycja fizyczna. Należy także pamiętać o odpowiednim, pełnym obuwiu.

Po tej wyjątkowej wędrówce udamy się na relaks do gorących źródeł w La Fortuna. Naturalnie podgrzewane przez wulkan wody osiągają temperaturę 30-40°C, co sprawia, że kąpiel w nich to prawdziwa przyjemność. Dodatkową atrakcją jest wodospad, pod którego strumieniem można się zanurzyć, ciesząc się relaksującą kąpielą. Na miejscu dostępne są przebieralnie oraz ręczniki dla gości.

Po odprężającej kąpieli wrócimy do hotelu.

Nocleg w okolicach Arenal.

Wcześnie rano pojedziemy na południe do granicy w Peñas Blancas i dalej do Nikaragui. Przez krótki odcinej będziemy jechać wzdłuż jeziora Nikaragua, które ma powierzchnię 8264 km² i jest największym jeziorem w Ameryce Środkowej. 

Miasto Granada zostało zbudowane przez konkwistadora Francisco Hernandeza de Córdoba w 1524 roku i nazwane na cześć Granady w Hiszpanii, a kolonialna architektura jest widoczna prawie na każdej ulicy. Udajemy się na wycieczkę po mieście, która obejmuje m.in. kościół La Merced z 1534 r., centrum kulturalne Casa de los tres Mundos i kościół San Francisco. Kościół San Francisco był również klasztorem i został zbudowany w tym samym czasie co reszta miasta. Jednakże obiekt ten kilkakrotnie spłonął w wyniku napadów piratów, dlatego jedynymi oryginalnymi pozostałościami są mury zewnętrzne – oraz katakumby znajdujące się poniżej poziomu gruntu. Uważa się, że na przestrzeni wieków w podziemiach kościoła zostało pochowanych ponad 75 000 osób. W znajdującym się obok muzeum można zobaczyć niektóre z historycznych znalezisk z tej okolicy.

Następnie udamy się do hotelu w Granadzie, gdzie spędzimy noc.

Dzisiejszy dzień rozpoczynamy od rejsu statkiem po jeziorze Nikaragua, żeglując między wyspami Las Isletas. Około 20 000 lat temu doszło do erupcji pobliskiego wulkanu Mombacho, w wyniku czego stracił on swój szczyt, z którego na jeziorze powstało łącznie 365 małych wysepek. 

Następnie pojedziemy do miasta Masaya, znanego z rzemiosła i wyrobów rękodzielniczych. Tutaj odwiedzimy lokalny targ, na którym sprzedawane są na przykład ręcznie wyrabiane hamaki, haftowane bluzki, rzeźby w drewnie i wyroby z włókien konopi. To doskonałe miejsce, aby kupić unikalne pamiątki z podróży.

Kolejnym przystankiem na naszej trasie jest miasto Managua, założone w 1819 roku, które po spaleniu Grenady przez korsarzy zostało wybrane na stolicę. Sama Managua nosi ślady częstych trzęsień ziemi, które regularnie nawiedzają miasto – najpoważniejsze miały miejsce w 1931 i 1972 roku, niszcząc duże obszary miasta. Zobaczymy m.in. budynki rządowe oraz odwiedzimy park Loma de Tiscapa, skąd roztacza się spektakularny widok na miasto. 

Na koniec pojedziemy do miasta León, które zostało zbudowane mniej więcej w tym samym czasie co Granada, i które od wieków rywalizowała z nią o miano najważniejszego miasta Nikaragui. Tutaj zwiedzimy najważniejsze zabytki i kościoły. 

Nocleg w León.

Rano opuścimy hotel i przejedziemy (ok. 3h) przez zróżnicowany krajobraz. Po drodze mijamy łąki oraz pola kukurydzy i trzciny cukrowej, a w tle, przy dobrej pogodzie, można nawet dostrzec wulkan San Cristóbal. 

Dalsza trasa wiedzie przez tzw. „kraj kowbojów”, gdzie rozległe pastwiska i hodowla bydła odgrywają kluczową rolę w gospodarce regionu. To właśnie stąd pochodzi większość produktów mlecznych dostarczanych do całego kraju.

Ostatni odcinek drogi pokonamy szutrowymi trasami, które poprowadzą nas przez dziką i nieskażoną przyrodę.

Po przybyciu do małego miasteczka portowego Potosí lokalny przewodnik i nasz pilot załatwią formalności graniczne, a my wsiądziemy do łodzi, która zabierze nas na drugą stronę Zatoki Fonseca. Bagaż zostanie zapakowany w wodoodporne torby, żeby uniknąć zmoczenia. Otrzymamy również kamizelki ratunkowe. Po dotarciu do La Unión na stały ląd w Salwadorze, ponownie czekają nas formalności graniczne i przejazd do hotelu.

Nocleg w La Unión w Salwadorze.

Dzień zaczniemy od odwiedzenia jednego z najważniejszych znalezisk archeologicznych w kraju, wioski Majów w Joya de Cerén. Około roku 590 wulkan Loma Caldera zasypał miasto warstwą popiołu o grubości 3 metrów, dlatego miejsce to nazywane jest również „Pompejami Ameryki”. Jednak w przeciwieństwie do prawdziwych Pompejów mieszkańcom udało się uciec, ponieważ pod popiołem nie znaleziono żadnych ciał. Odkopane zostały jedynie przybory kuchenne, naczynia, meble, a nawet resztki jedzenia na talerzu, które pozostawiono w pośpiechu opuszczając miasto. Wszystko jest w doskonałym stanie, a co naprawdę wyjątkowe, popiół pokrył pole świeżo obsadzone maniokiem, tworząc swoisty „odcisk” w popiele wulkanicznym. Miejsce to znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. 

Następnie pojedziemy do stolicy kraju, San Salvador. 

Nocleg w San Salvador.

Wcześnie rano wyruszymy do Hondurasu. Po drodze odwiedzimy fascynujące ruiny Majów w Copán, które były znaczącym miastem dla Majów. Ruiny, pochodzące z około 250–850 n.e., są jednym z najważniejszych wykopalisk kultury Majów. 

Obszar ten był zamieszkany od około 1500 p.n.e. Copán słynie z hieroglifów umieszczonych na słynnych Schodach Hieroglifów, które są najdłuższą znaną inskrypcją Majów: na schodach zarówno w formie pisanej jak i w obrazkowej uwiecznieni są władcy Copán począwszy od 450 roku. Ponadto w okolicy znajduje się wiele kunsztownie rzeźbionych stajni i budynków, świątyń, piramid, ołtarzy i drugie co do wielkości w kulturze Majów boisko do piłki. 

Sukces państwa-miasta był jednak także przyczyną jego upadku. Pod koniec roku 700 liczba ludności wzrosła tak bardzo, że rolnictwo nie było w stanie go wyżywić i zaczęły występować niedobory żywności. Ostatni król Copán wstąpił na tron w 822 r., ale już 200 lat później dolina była wyludniona, a wspaniałe budynki pokryła dżungla. 

Ruiny zostały odnalezione w 1834 r. przez odkrywcę Juana Galindo, a w 1839 r. znaleziska zostały udokumentowane przez artystę Fredericka Catherwooda. W 1977 roku Copán zostało odrestaurowane. Obecnie znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. 

Noc spędzimy w hotelu w pobliżu Copán.

Dzisiaj motywem przewodnim będą ponownie ślady cywilizacji Majów. Zwiedzimy ruiny miasta Quiriguá, które położone są w otoczeniu największej w Ameryce Środkowej plantacji bananów. Quiriguá to stanowisko archeologiczne, które również znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Jest tu wiele dobrze zachowanych rzeźb, m. in. największa kamienna stela na ziemiach Majów. Mierzy ona ponad 10 m wysokości, a jej waga przekracza 65 ton. 

Gdy nasycimy oczy widokiem architektury Majów, przemieścimy się na północ, do Livingston, gdzie zatrzymamy się na nocleg.

Dzisiaj wybierzemy się na piękną wycieczkę łodzią po rzece Dulce. Po drodze zatrzymamy się w „Ak'Tenamit”. Jest to projekt społeczny prowadzony przez ludność Q'eqchi. Celem projektu jest edukacja młodych ludzi - zarówno pod względem prawnym, jak i kulturowym - tak, aby mogli zakładać i prowadzić małe firmy, a tym samym przyczyniać się do rozwoju regionu. 

Znajdujemy się w strefie tropikalnego lasu deszczowego - jest tu wiele ptaków i egzotycznych roślin, a także ciepłe źródła, w których można się kąpać. W okresie kolonialnym rzeka Dulce była ważnym kanałem handlowym dla Hiszpanów, ponieważ łączyła Morze Karaibskie z wyspą Izabal i Nikaraguą w głębi lądu. Tam, gdzie jezioro wpada do rzeki, Hiszpanie zbudowali fort „Castillo de San Felipe de Lara”, aby chronić swój handel przed piratami. 

Przepłyniemy obok fortu i kończymy nasz rejs rzeką Dulce.

Następnie po zejściu na ląd kontynuujemy naszą podróż autokarem do hotelu w mieście Flores.

Nocleg w Flores.

Dzisiejszym celem podróży jest największa atrakcja imperium Majów – fantastyczne ruiny miasta Tikal, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Tikal zostało odkryte przypadkowo w roku 1848, jednakże dopiero w ostatnich dziesięcioleciach udostępniono je do zwiedzania dla turystów. Obszar, na którym znajdują się pozostałości miasta, zajmuje ok. 40 km2. Ruiny świątyń pochodzą z 600 r. p. Chr., ale czasy największej świetności kompleksu - klasyczny okres Majów - przypadają na 300-800 r.n.e. W okresie późniejszym miasto zostało opuszczone przez klasę rządzącą i większość ludności, co zbiega się z ogólnym upadkiem cywilizacji Majów. 

Wiele piramid nie zostało jeszcze odrestaurowanych, co pozwala wyobrazić sobie, jak wyglądało to miejsce, w momencie, kiedy je odkryto. Prace archeologiczne objęły centrum miasta, zajmujące powierzchnię około 5 km2. Odkryte tu świątynie i piramidy stanowią bez porównania najpiękniejszy, najwyższy i najbardziej imponujący ośrodek ceremonialny Majów.
Jedna z piramid, której szczyt wieńczy świątynia, osiąga prawie 70 m wysokości. Odnalezione w mieście 3 boiska do gry w piłkę, niezliczone place i ołtarze, budynki, stele i płaskorzeźby robią ogromne wrażenie i są widoczną dokumentacją niezwykle precyzyjnej wiedzy Majów w dziedzinie astronomii i matematyki. 

Spacerujemy po dżungli, w otoczeniu odkrytych i wciąż niezbadanych ruin Majów. Tutaj można podziwiać zapierającą dech w piersiach florę w postaci storczyków, drzew mahoniowych, kauczukowych, cedrów i palm. Jeśli dopisze nam szczęście, zobaczymy takie zwierzęta, jak wyjce, lisy, koati, dzikie indyki, tukany, sowy pieprzowe i różne gatunki papug. 

Po zwiedzaniu udamy się na lotnisko Mundo Maya skąd polecimy do Gwatemali. Po przybyciu udajemy się do wpisanego na listę UNESCO miasta Antigua, położonego nieco na zachód od miasta Gwatemala, gdzie spędzimy noc.

Antigua – otoczona trzema wulkanami – była kiedyś trzecim co do wielkości miastem w całej Ameryce Łacińskiej. Ponad 200 lat temu miasto było stolicą kraju i liczyło ponad 60.000 mieszkańców. Obecnie jest to spokojne, częściowo odrestaurowane miasteczko kolonialne, którego zwiedzanie jest prawdziwą przyjemnością. Podczas spaceru po cichych, brukowanych uliczkach będziemy mogli podziwiać piękną, hiszpańską architekturę kolonialną: niskie domy w pastelowych kolorach z pięknie rzeźbionymi drewnianymi portalami.

Punktem wyjścia jest przytulny Parque Central, położony w samym centrum z fontanną i tropikalną roślinnością. Znajduje się tu kilka interesujących muzeów i godnych uwagi klasztorów i kościołów, m.in. La Merced i San Francisco, które słyną z katolickiego przepychu i barokowej wyrafinowanej formy.

Następnie przejedziemy nad jezioro Atitlán, które jest jednym z najpiękniejszych widokowo jezior w tej części świata. Zameldujemy się w hotelu nad brzegiem jeziora.

Jezioro Atitlán otoczone jest zielonymi wzgórzami i purpurowymi stokami wulkanów, a jego wody nieustannie zmieniają odcień od najciemniejszej zieleni do najjaśniejszego turkusu w zależności od kąta padania słońca i chmur na niebie.

Miejsce to jest fantastycznym połączeniem wyjątkowego piękna przyrody i tradycyjnej kultury Indian Ameryki Północnej. Wokół tego legendarnego jeziora leży 12 małych, odizolowanych wiosek, którym Hiszpanie nadali nazwy na cześć 12 apostołów: San Pablo, San Pedro, San Antonio i tak dalej.

Mieszkańców każdej wioski można rozpoznać po specjalnych wzorach i kolorach tkanych ubrań, które wyraźnie wskazują na ich miejsce zamieszkania i tożsamość – a kilka wiosek ma także swój własny język. Podczas dzisiejszego rejsu łodzią będziemy mogli podziwiać widok na trzy strome wulkany otaczające jezioro i przyjrzeć się życiu miejscowych Indian, żyjących tak samo od stuleci.

Nocleg nad jeziorem Atitlán.

Wczesnym rankiem udajemy się do Gwatemali, a stamtąd na lotnisko, skąd odlatujemy do Polski.