W cieniu Wezuwiusza – Neapol, Pompeje, Amalfi

Po spotkaniu na lotnisku Okęcie z pilotem Albatros Travel rozpoczniemy naszą włoską przygodę przelotem do Neapolu. Po wylądowaniu od razu pojedziemy na wycieczkę, podczas której przywita nas region Kampanii, a konkretniej, swoje uroki zaprezentuje nam Półwysep Sorrentyński. Ten dzień będzie prawdziwą ucztą dla oka. Trasa przebiega drogą wijącą się wzdłuż klifów Zatoki Neapolitańskiej, a przed nami roztaczać się będą cudowne krajobrazy i widoki na morze. 
  
Zatrzymamy się w położonym nad Morzem Tyrreńskim malowniczym Sorrento.  
Miasteczko zostało założone przez Greków. W późniejszych wiekach przechodziło we władanie Etrusków, Syrakuzan i Samnitów, póki nie zostało podbite przez Rzymian. W czasach Imperium Rzymskiego Sorrento stanowiło popularne miejsce wypoczynku rzymskich patrycjuszy.  
Przeważa tu zabudowa w formie kilkupiętrowych kamienic. Część z nich została przebudowana na hotele, w wielu innych na parterze ulokowano restauracje serwujące lokalne przysmaki, których zdecydowanie warto spróbować. Będąc w Sorrento nie można ominąć Placu Tasso, na którym skupia się życie miejskie i turystyczne. Znajdziemy tu liczne restauracje i bary oraz pomnik Torquato Tasso, słynnego miejscowego poety. Warto przysiąść w lokalnej kawiarence podziwiając roztaczający się z placu wspaniały widok na skały, morze i wijącą się w dole drogę.  
  
Przyrodniczą ciekawostką Sorrento są szczeliny, które w wyniku wybuchu wulkanu kilkadziesiąt tysięcy lat temu podzieliły miasto na trzy części. Do dziś zachowała się jedna, w której można podziwiać stare młyny oraz drogę prowadzącą ku wybrzeżu. To Dolina Młynów, znajdująca się zaraz za placem Tasso.  
  
Warto też poznać najświętsze miejsce Sorrento, czyli niewielkich rozmiarów katedrę (Duomo dei San Filippo e Giacomo), w której chrzest otrzymał poeta Torquato Tasso.  

Następnie udamy się do rodzinnej wytwórni słynnego cytrynowego likieru limoncello, którego receptura pochodzi z Półwyspu Sorrentyńskiego. Nazwa limoncello dozwolona jest jedynie dla likierów zrobionych z cytryn z Sorrento IGP, które charakteryzują się dużym rozmiarem, grubą skórką oraz soczystym i bardzo kwaśnym miąższem. Ich imponujący smak i aromat to efekt wulkanicznych gleb, na których rosną. Likier produkuje się ze skórek cytrynowych, które są zalewane spirytusem.  
Limoncello jest symbolem włoskiego Bożego Narodzenia. Pije się go wtedy zwłaszcza do babki Panettone. Będziemy mieli okazję skosztować oraz dokonać zakupu tego wybornego trunku. 
Po obfitującym w wrażenia dniu udamy się do naszego hotelu w miejscowości Gragnano, pięknie położonej u stóp wulkanu Wezuwiusz.

Kolację zjemy w hotelu, który serwuje smaczne, włoskie posiłki.

Trasa: ok. 300 km

Po śniadaniu udamy się do portu i popłyniemy statkiem w rejs do Wybrzeża Amalfitańskiego, aby zwiedzić urokliwe miasta Positano i Amalfi. 

Położone na dwóch klifach miasteczko Positano wznosi się niemalże pionowo nad brzegiem morza. Na przestrzeni lat Positano przekształciło się z małej wioski rybackiej w jeden z najbardziej luksusowych kurortów Włoch. Znajdziemy tu eleganckie hotele i butiki, a także przepiękną architekturę pastelowych zabudowań położonych na stromym wzgórzu nad samym morzem. Miasto znane jest z także wyrobu płytek ceramicznych, które spotkamy tu na każdym kroku, co dodaje mu jeszcze więcej kolorytu. 
  
Niezwykle cennym zabytkiem architektury Positano jest kościół Santa Maria Assunta położony przy placu Flavio Gidia, ozdobiony przepięknymi złotymi ornamentami oraz kopułą pokrytą ceramicznymi płytkami. W ołtarzu przechowywany jest obraz patronki Positano – Czarnej Madonny, będący w istocie bizantyjską ikoną. 
  
Po pobycie w Positano będziemy kontynuować naszą wycieczkę wzdłuż Wybrzeża Amalfitańskiego charakteryzującego się kolorowymi, zawieszonymi na skałach miasteczkami, malowniczymi plażami ukrytymi w małych zatoczkach oraz słynną Amalfitaną, jedną z najbardziej panoramicznych dróg w Europie. Podczas tej wycieczki wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Wybrzeże Amalfi zaoferuje nam imponujące krajobrazy, w których majestatyczne, zielone góry łączą się z lazurowym, krystalicznie czystym morzem.  
  
Dotrzemy do Amalfi, miasteczka osadzonego na górskim zboczu, z mnóstwem klimatycznych, wąskich i stromych uliczek, kafejek oraz sklepików oferujących pamiątki i regionalne wyroby. Mieszkańcy Amalfi zamieszkują stare kamienice o pastelowych kolorach, ciasno ściśnięte pomiędzy morzem a otaczającymi wzgórzami.  
  
Odwiedzimy główny plac miasteczka – Piazza del Duomo. W samym sercu Amalfi znajdziemy modne kafejki i restauracje, idealne do przycupnięcia i poobserwowania życia toczącego się dokoła. Spacerując zobaczymy prawdziwy skarb i dumę Amalfi, imponującą katedrę Św. Andrzeja z IX wieku. Prowadzą do niej monumentalne schody o 62 stopniach, a wrażenie potęguje wspaniała fasada kościoła. Ozdobiona dwukolorowymi ornamentami, jest mieszanką wpływów arabskich i normańskich. Chętni będą mogli zwiedzić wnętrze katedry na własną rękę.
    
Późnym popołudniem wrócimy do hotelu, gdzie czekać na nas będzie kolacja.

Tego dnia możemy spędzić czas wolny w Gragnano lub wybrać się z naszym pilotem na opcjonalny rejs na wyspę Capri (dodatkowo płatny 530 zł za osobę i odbywa się przy minimum 25 uczestnikach).
  
Wyspa Capri zamieszkiwana już była w czasach prehistorycznych. Później stanowiła ważną bazę handlową Greków i Fenicjan, a następnie przeszła pod panowanie Imperium Rzymskiego. Była jednym z ulubionych miejsc pobytu cesarzy Oktawiana Augusta i Tyberiusza. Tyberiusz zbudował na niej 12 willi, nazwanych imionami olimpijskich bogów. Uroku Capri nie da się przecenić, obfituje tu wspaniała, śródziemnomorska roślinność, a wapienne góry sprzyjają tworzeniu się licznych jaskiń, łuków i tarasów. Piękne wybrzeże, plaże oraz wynurzające się z morza formacje skalne zachęcają do aktywnego wypoczynku i zwiedzania Capri. Wyspa podzielona jest na dwa główne ośrodki – miasta: Capri oraz Anacapri. 
  
Malownicze Anacapri, pełne małych, krętych uliczek, wzdłuż których ciągną się sklepy, kawiarenki i domy mieszkalne, oczaruje nas dominującą bielą zakrapianą kolorowymi dekoracjami i kwitnącymi roślinami. Dotrzemy tu na najwyższy szczyt na wyspie mierzący 589 m n.p.m. Z platformy widokowej podziwiać będziemy oszałamiające widoki na okolicę, a szczególnie na Faraglioni, jedną z największych atrakcji Capri. Są to cztery skały o ostrych kształtach wypiętrzające się z wody: Stella, Faraglione di mezzo, Scopolo i Monacone. 
  
Odwiedzimy także willę San Michele. W XIX wieku szwedzki pisarz Axel Munthe odrestaurował starą kaplicę poświęconą św. Michałowi stojącą na szczycie schodów, znanych jako Scala Fenicia, prowadzących z portu na północnym wybrzeżu wyspy do miejsca, gdzie w czasach rzymskich znajdowała się jedna z willi Tyberiusza, i przekształcił całość we wspaniałą rezydencję. Zobaczymy tu dobrze zachowane pomieszczenia z tamtego okresu oraz przepiękny ogród z widokiem na port Capri.  
  
Opuścimy Anacapri i pojedziemy do miasteczka Capri, drugiego ważnego ośrodka wyspy.  
Miejscowość Capri to urocze miejsce, pełne wąskich uliczek i malowniczych posesji z wejściami zdobionymi kwiatami, czy ręcznie malowanymi kaflami. Oczywiście, jak na Wybrzeże Amalfitańskie przystało, królują tu cytrynowe motywy. Będzie więc można kupić cytrynowe przysmaki i pamiątki. 
  
Udamy się na główny plac miasta, górujący nad częścią portową – Piazza Umberto I. Oczywiście znajdziemy tu mnóstwo sklepów i restauracji, ale również stąd można rozpocząć podróż po turystycznych i widokowych ścieżkach Capri. Jeden ze szlaków poprowadzi nas na górę Monte Tiberio, gdzie znajdują się ruiny – Villa Jovis, stanowiące idealny punkt widokowy na wyspę.  
  
Po południu wrócimy do hotelu.

Dziś przyszedł czas na poznanie stolicy Kampanii. Neapol to miasto kontrastów, historii i pysznej pizzy. Słynie przede wszystkim z największego w Europie historycznego Starego Miasta wpisanego na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Składają się na nie wąskie uliczki poprzecinane placami, pełne zabytków, pomników, muzeów oraz wejść do podziemnego miasta. Na niepowtarzalną atmosferę miasta z pewnością wpływ ma również bliskość Pompejów, Wezuwiusza i wulkanicznych Pól Flegrejskich.  
  
Wśród atrakcji, które dzisiaj poznamy, będzie zamek dell’Ovo (Zamek Jajeczny), z którego murów obronnych rozpościera się widok na Neapol. Zamek połączony jest ze stałym lądem groblą, która jest ulubionym miejscem fotografujących się na tle zamku nowożeńców. Swą przedziwną nazwę zawdzięcza miejscowej legendzie, która głosi, że słynny poeta Wergiliusz posiadał magiczne jajko. Gdy umarł, pochowany został w Neapolu, a jajko przeniesiono do zamku i tam ukryto, aby dodatkowo ochraniało budowlę. Według miejscowych podań umieszczono je w szklanej karafce, dodatkowo wypełnionej wodą. Owa karafka miała znajdować się w żelaznej klatce, którą zawieszono na jednej z dębowych belek podtrzymujących strop w podziemiach zamku. Według tradycji, jeżeli jajko zostanie kiedykolwiek zniszczone, nie tylko zamek, lecz także cały Neapol zostanie dotknięty seriami kataklizmów i tragedii.
  
Inny z zamków, Castel Nuovo, to bastion królujący w portowym krajobrazie Neapolu. Jego strategiczne położenie od początku nadało mu charakter nie tylko rezydencji królewskiej, ale także twierdzy. Podczas panowania Roberta Anjou zamek stał się centrum kultury, oferując gościnność artystom, lekarzom i elitom, wśród których bywali tu Giotto, Petrarka czy Boccaccio. Był on także wielokrotnie oblężony i grabiony, przeszedł również mnóstwo modernizacji, przez co dzisiaj może pochwalić się swoimi bogatymi ekspozycjami oraz jeszcze bogatszą historią. Obecnie zamek jest miejscem wydarzeń kulturalnych, a także mieści się w nim Muzeum Miejskie.  
  
Wielu uważa, że najpiękniejszym miejscem Neapolu jest ciągnąca się wzdłuż Zatoki Neapolitańskiej promenada Lungomare. Można z niej podziwiać morze, skałki, a w tle majestatyczną sylwetkę Wezuwiusza. 
  
Od Lungomare prowadzi droga na Piazza del Plebiscito, placu zawdzięczającego swą nazwę plebiscytowi przeprowadzonemu w 1860 roku, a w wyniku którego Królestwo Obojga Sycylii zostało przyłączone do nowego wspólnego państwa włoskiego. Plac znajduje się bardzo blisko innych ciekawych miejsc, takich jak Pałac Królewski czy Teatr San Carlo. Warto pobłądzić tu wśród wąskich uliczek znajdując urocze kamieniczki i zaułki obwieszone praniem, małe, lokalne stragany ze świeżymi owocami i warzywami, a także rodzinne restauracje serwujące dania lokalnej kuchni. 
  
Na trasie naszej wycieczki znajdzie się także Galleria Umberto I, pasaż handlowy wybudowany w latach 1887-1891. Jest to wysoka i przestronna konstrukcja w kształcie krzyża, zwieńczona szklaną kopułą. Budynek wpisany jest na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 
  
Zwiedzając słynne Stare Miasto Neaoplu turyści zwykle najwięcej czasu spędzają na dwóch ulicach: Spaccanapoli oraz równoległej do niej Via dei Tribunali, wzdłuż których znajduje się większość najważniejszych zabytków i atrakcji miasta. Zobaczymy, między innymi, pochodzącą z XI wieku dzwonnicę Campanile della Pietrasanta, będącą typowym przykładem włoskiej architektury sakralnej. Na Placu Gaetano (Piazza Gaetano) urzeknie nas masywna bazylika San Paolo Maggiore, która powstała w miejscu starożytnej świątyni Dioskurów (zachowały się z niej dwie korynckie kolumny wykorzystane przy fasadzie oraz marmury na wewnętrznych dekoracjach). 
  
Na obszarze historycznego centrum Neapolu działają dwa uliczne targowiska: Mercatino Della Pignasecca oraz Mercato di Porta Nolana. Oba zachowały swój autentyczny klimat i możemy zobaczyć tu, w jaki sposób Neapolitańczycy nabywają świeże owoce morza i warzywa. W pobliżu obu targowisk znajdziemy także sklepy z najlepszej jakości produktami jak lokalna szynka czy sery. Będziemy też mogli coś szybko przekąsić, bowiem Neapol słynie ze swoich szybkich dań i smażonych przysmaków, które podawane są w specjalnych rożkach (cuoppo).  
  
Jednak, jak każdy wie, najsłynniejszym daniem kuchni neapolitańskiej jest pizza, a konkretnie pizza napoletana. Została przyrządzona w 1889 roku na cześć królowej Włoch – Margherity di Savoia przez Raffaele Esposito. Pizza w Neapolu to coś więcej niż okrągły pieczony placek z sosem pomidorowym i serem mozarella. To część lokalnej kultury, co doceniła nawet organizacja UNESCO wpisując neapolitańską pizzę na listę światowego dziedzictwa niematerialnego. W składzie oprócz ciasta znajdziemy pomidory San Marzano, mozarellę di Bufala Campana oraz bazylię, których kolory symbolizują narodowe barwy Włoch. Jest to produkt certyfikowany, który powinien być wytwarzany z zachowaniem odpowiednich składników i procedur. 
  
Również i my będziemy mieli okazję skosztować prawdziwej neapolitańskiej pizzy podczas lunchu w lokalnej restauracji w mieście.  
  
Późnym popołudniem, po dniu pełnym wrażeń, wrócimy do hotelu.  

Podczas dzisiejszej wycieczki zwiedzimy wulkan Wezuwiusz.

Wezuwiusz to jeden z pięciu najgroźniejszych wulkanów na ziemi, a teren wokół niego to najgęściej zaludniony region wulkaniczny świata. Wznosi się na wysokość 1281 metrów, średnica krateru wynosi ponad 500 metrów, a jego głębokość 230 metrów. Aktywność Wezuwiusza bez przerwy rejestruje i bada znajdujące się w połowie drogi na szczyt obserwatorium wulkaniczne – Osservatorio Vesuviano. 
  
Z parkingu dla autokarów udamy się pieszo do szczytu krateru. Trasa nie jest bardzo wymagająca i nie ma na niej stromych podejść. Już ze ścieżki prowadzącej na szczyt można podziwiać rozległe widoki w kierunku Neapolu, Zatoki Neapolitańskiej i Półwyspu Sorrentyńskiego.   
Pompeje zostały założone w VI wieku p.n.e. przez Osków, lud pochodzący ze środkowej Italii. Przez kolejne lata miasto przechodziło po kolei w ręce Greków, Etrusków i Samnitów, a pod koniec IV wieku p.n.e. po zawarciu układu z Rzymem Pompeje zyskały autonomię. Było to miasto portowe, które dzięki dużej produkcji oraz eksportowi oliwy i wina dynamicznie się rozwijało. Pompeje otoczone były około 3-kilometrowym murem obronnym, posiadały także system kanalizacyjny. Z uwagi na dogodne położenie oraz bogactwo przyciągały rzymskich patrycjuszy, którzy budowali tu swoje wille. 

Po opuszczeniu Wezuwiusza udamy się w kierunku znajdująceg się na liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO stanowiska archeologicznego Pompejów. Jest to punkt obowiązkowy na liście atrakcji regionu Kampanii. Po drodze zatrzymamy się jeszcze w okolicznej winnicy na degustację wina i lokalnych przysmaków. 
  
Niestety dzień 24 sierpnia 79 roku zatrzymał historię miasta. W tym dniu nastąpił wybuch oddalonego o około 8 kilometrów wulkanu Wezuwiusz. Wiejący w stronę Pompejów wiatr skierował na miasto gorący wulkaniczny popiół oraz spadające rozżarzone kamienie, które zabijały ludzi i zwierzęta i podpalały budynki. Do miasta dotarły również trujące gazy, zabijając mieszkańców, którym nie udało się ewakuować. Erupcja Wezuwiusza trwała 3 dni, a miasto zostało całkowicie zasypane grubą warstwą popiołu i zniknęło na najbliższych 1700 lat. Jednakże katastrofa nie zrównała miasta z ziemią, lecz w znacznym stopniu je zakonserwowała, dzięki czemu w trakcie prac archeologicznych udało się wydobyć wiele elementów, takich jak freski czy mozaiki, w niemal nienaruszonym stanie. Podobnie jak same domy czy budynki, wiele z nich z zachowało się tak, jakby od wybuchu minął zaledwie tydzień. 
  
Wycieczka do Pompejów da nam unikalną możliwość zobaczenia starożytnego rzymskiego miasta i poznania stylu życia jego mieszkańców. Stanowisko archeologiczne pełne jest pozostałości antycznych świątyń, domów mieszkalnych i łaźni, pełnych zachwycających fragmentów fresków i mozaiki. O tragedii, która się tutaj rozegrała, świadczą odlewy zastygłych ludzi, dla których miasto stało się grobem. 

Późnym południem wrócimy do hotelu. 

To ostatni dzień naszej wycieczki, którą zakończymy wizytą w fabryce markanu w Gragnano. Miejscowość, w której spędziliśmy ostatnie dni nazywane jest „Cittá della Pasta” czyli miastem makaronów i stanowi symbol najbardziej znanego i stabilnego przemysłu we Włoszech – produkcji makaronu. Pierwszej klasy makarony produkuje się tu od kilku stuleci, a od XIX wieku w mieście działa 140 większych lub mniejszych fabryk makaronów.

Odwiedzimy fabrykę produkującą ten wspaniały włoski specjał, który wkradł się do kuchni na całym świecie. Dowiemy się więcej o procesie produkcji makaronów najwyższej jakości, o różnych rodzajach makaronów oraz o tym, które rodzaje makaronów pasują do poszczególnych sosów. W przeszłości, na głównych ulicach miasta można było zobaczyć wiszący do wyschnięcia makaron. Dzisiaj do suszenia makaronu używa się piekarników. Robienie dobrego włoskiego makaronu to prawdziwa sztuka!

Zaopatrzeni we włoski makaron udamy się na lotnisko w Neapolu, skąd odlecimy do Polski.