Bhutan

Po spotkaniu na lotnisku w Warszawie z pilotem Albatros Travel wylecimy do New Delhi. 

Z historią liczącą ponad 3000 lat, Delhi miało ogromny wpływ na historię i kulturę całych Indii. Podczas gdy inne wielkie miasta nadmorskie Indii były jeszcze jedynie błotnistymi brzegami, Delhi stanowiło już tętniącą życiem stolicę starożytnego imperium. Mało które miasto było tak często wznoszone, bronione, zdobywane, plądrowane, palone, opuszczane i odbudowywane. Od 1193 roku panowało tu aż 70 królów i dwie królowe, pozostawiając po sobie zarówno wspaniałe zabytki, jak i ślady dramatycznych wydarzeń. 

Delhi to stolica, w której przeszłość łączy się z teraźniejszością. A raczej są to dwa miasta w jednym, „Stare Delhi” z fortem, meczetami i zatłoczonymi bazarami oraz „Nowe Delhi”, zaprojektowane przez Brytyjczyków i oficjalnie otwarte w 1931 roku. Nowoczesna część miasta zachwyca szerokimi bulwarami, okazałymi budynkami i pięknymi ogrodami, zaprojektowanymi przez wybitnych architektów krajobrazu. Brak spójności między starą i nową częścią to cecha charakterystyczna współczesnych indyjskich miast, jednak nigdzie nie jest to tak wyraźne jak właśnie w Delhi. 

Podczas gdy stare, biedniejsze dzielnice żyją własnym rytmem, bogate elity i politycy ukrywają się za zamkniętymi drzwiami eleganckich ambasad i rezydencji, debatując nad wyzwaniami społecznymi, które na ulicach są widoczne na każdym kroku. W pewnym sensie Delhi jest zwierciadłem całego kraju.

Zwiedzanie zaczynamy od imponującej świątyni Laxmi Narayan, jednego z największych i najbardziej okazałych hinduistycznych miejsc kultu w stolicy. Następnie ruszamy w stronę Bramy Indii i Starego Delhi, gdzie przesiądziemy się na rowerowe riksze, by wyruszyć w podróż przez fascynujące zaułki tętniącego życiem bazaru. Wśród licznych straganów, oferujących egzotyczne owoce i aromatyczne przyprawy, znajdują się małe warsztaty krawców, fryzjerów i rzemieślników, którzy od pokoleń prowadzą tutaj swoje rodzinne biznesy.

Dzień zakończymy zasłużoną kolacją w naszym hotelu.

Przejazd – ok. 100 km / 4 godziny

Po śniadaniu udajemy się na lotnisko, skąd polecimy do Bagdogry – lot potrwa około dwóch godzin. Na miejscu przesiadamy się do mniejszych samochodów i kontynuujemy podróż krętymi drogami wśród niezliczonych plantacji herbaty i zielonych łąk.

Darjeeling słynie z upraw herbaty i majestatycznych górskich szczytów. Panuje tu świeży, chłodny klimat.
Początkowo region ten należał do królestwa Sikkim, jednak Darjeeling tak bardzo spodobał się brytyjskim kolonizatorom, że miejscowy król został zmuszony do oddania tych terenów władzom kolonialnym. Miasto wciąż cieszy się dużą popularnością i wielu Hindusów przyjeżdża tu na wakacje, by uciec od upałów panujących na nizinach.

Do Darjeeling docieramy wieczorem i po zameldowaniu się w hotelu spotykamy się na wspólną kolację.

Dzień rozpoczynamy wcześnie rano, aby udać się na Wzgórze Tygrysa, najlepszy punkt widokowy w okolicy. Z tego miejsca możemy podziwiać wschód słońca nad Kanchenjungą, trzecią co do wysokości górą świata. W promieniach wschodzącego słońca ośnieżony szczyt mieni się kolorami od pomarańczowego po różowy, a my pojedziemy dalej w kierunku klasztoru Sampten Choling w Ghum, położonego na wysokości 2400 m n.p.m. 
W założonym w 1875 roku klasztorze, mieszka obecnie ok. 60 mnichów i znajduje się 4,5-metrowy posąg Buddy oraz rzadkie buddyjskie manuskrypty. Budowla, jak wszystkie klasztory buddyjskie, zachwyca kolorowymi ornamentami, rzeźbieniami i dekoracjami.

Przy klasztorze wsiądziemy do słynnego „toy train” – „zabawkowego pociągu” wpisanego na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. To mały pociąg parowy kursujący na trasie Darjeeling – Siliguri (ok. 80 km), zbudowanej w latach 1879–1881. Trasa wznosi się z poziomu 100 m n.p.m. w Siliguri do 2200 m w Darjeeling. My przejedziemy najpiękniejszy jej odcinek – tzw. pętlę Batasia Loop – z fantastycznym widokiem na Darjeeling i Kanchenjungę (8586 m n.p.m.) w tle. Przejazd trwa około 2 godziny.

Po przejażdżce kolejką czeka nas wizyta na plantacji herbaty, gdzie uprawia się słynną herbatę darjeeling. Nastepnie odwiedzimy Instytut Wspinaczki Himalajskiej założony przez Nepalczyka Tenzinga Norgaya – jednego z pierwszych zdobywców Mount Everestu, który wspólnie z Edmundem Hillarym zdobył szczyt w 1953 roku. W muzeum zobaczymy sprzęt używany podczas tej historycznej wyprawy.

Po dniu pełnym wrażeń wrócimy do hotelu gdzie, zjemy kolację i odpoczniemy.

Przejazd: ok. 100 km / 4 godziny

Po śniadaniu wyruszamy do Gangtoku – stolicy regionu Sikkim, liczącej około 90 000 mieszkańców. Trasa prowadzi przez malownicze krajobrazy.

Sikkim to najwyżej położony region Indii, z górami sięgającymi 6300 m n.p.m., położony przy granicy z Tybetem, pomiędzy Nepalem a Bhutanem. Rdzennym ludem są Lepcha – grupa pochodzenia mongolskiego przybyła tu z Tybetu w VII wieku. Obecnie około 75% mieszkańców stanowią Nepalczycy, którzy imigrowali z sąsiedniego kraju w ciągu ostatnich 200–300 lat.

Po przyjeździe do Gangtoku zjemy obiad w hotelu, a następnie zwiedzimy miasto. Na początek odwiedzimy jeden z najpiękniejszych budynków miasta – White Hall, który jest przykładem typowej brytyjskiej architektury kolonialnej. Nazwa budowli nie pochodzi od koloru ścian, ale jest hołdem dla pamięci Claude'a White'a, pierwszego ambasadora w Sikkimie. White, który był inżynierem budownictwa, zakochał się w tym miejscu i piastował swoje stanowisko aż do przejścia na emeryturę w 1908 roku. W środku znajduje się klub oficerski i kort do badmintona.

Następnie udamy się do miejscowego ogrodu z egzotycznymi kwiatami – orchideami i mieczykami. Sikkim jest jednym z głównych producentów kwiatów w Indiach – aż 80% mieczyków sprzedawanych w Indiach pochodzi z tego regionu.
Po dniu pełnym wrażeń wracamy do hotelu.

Dziś poznamy bliżej Gangtok i jego okolice. Rozpoczniemy od klasztoru Rumtek, położonego ok. 24 km od miasta. To siedziba zwierzchnika buddyjskiej szkoły Kagyupa – Gyalwa Karmapy. Choć zbudowany dopiero w latach 60., klasztor jest wierną kopią zniszczonego przez Chińczyków klasztoru w Tybecie.

Po zwiedzaniu klasztoru wrócimy do Gangtoku, gdzie zwiedzimy kilka atrakcji miasta. 

Instytut Tybetologii Namgyal, znajdujący się na obrzeżach miasta, został założony w 1958 roku jako instytut badawczy zajmujący się kulturą, religią, historią, językiem i sztuką Tybetu. W instytucie mieści się biblioteka, w której znajduje się ponad 30 000 dzieł na temat buddyzmu, medycyny i filozofii. W tym niewielkim muzeum eksponowane są tradycyjne dzieła sztuki, przedmioty religijne i starożytne manuskrypty buddyjskie.

Nieopodal znajduje się klasztor buddyjski z największą i najważniejszą czorteną (stupą) w Sikkimie, czortenem Do-drul, który ma pozłacany szczyt i ponad 100 młynków modlitewnych. Następnie wracamy do centrum miasta i odwiedzamy lokalny targ na MG Road. Strefa dla pieszych to tętniące życiem i popularne miejsce pełne kolorowych sklepów i restauracji. Tutaj można znaleźć bogatą ofertę tradycyjnych tybetańskich towarów, ubrań, pamiątek i lokalnego rzemiosła.

Przejazd: 210 km / 7–8 godzin

Rano wyruszamy na zachód w kierunku Jaigaon – przygranicznego miasta z Bhutanem. Trasa wiedzie przez zielone doliny, plantacje herbaty i wijące się rzeki, a przez cały czas na horyzoncie widać Himalaje. Zbliżając się do Phuentsholing, krajobraz staje się coraz bardziej górzysty.
Po przybyciu jedziemy bezpośrednio do hotelu, w którym spędzimy noc. Reszta dnia przeznaczona jest na odpoczynek i czas wolny.

Przejazd: ok. 170 km / 5 godzin

Po wczesnym śniadaniu opuszczamy Phuntsholing, aby udać się w głąb Bhutanu, do stolicy Thimphu.
Trasa prowadzi pierwszą drogą zbudowaną w Bhutanie. Zanim droga została ukończona w 1962 roku, podróż trwała dziesięć dni, ale obecnie dystans 170 kilometrów można pokonać w około pięć godzin.

W połowie drogi zobaczymy dolinę Wang Chhu i miniemy wodospad oraz elektrownię wodną Chukam na rzece Raidak. Woda z rzeki jest doprowadzana do turbin wewnątrz góry siedmioma tunelami. Duża część produkowanej w Bhutanie energii pochodzi z elektrowni wodnych, a potężna elektrownia Chuka pokrywa większość zapotrzebowania na energię w zachodniej części Bhutanu. Nadwyżki energii są sprzedawane do Indii. Nasza droga wiedzie raz w górę raz w dół, a po drodze mijamy lasy, małe wioski, pola ryżowe i sady jabłoni Część zbiorów jabłek jest eksportowana do Bangladeszu, ale jesienią wzdłuż drogi pojawiąją się niewielkie stragany z jabłkami i grzybami.

Obiad zjemy w jednym z małych miasteczek na trasie, a po przybyciu do Thimphu zameldujemy się w hotelu i odpoczniemy przed kolacją.

Przejazd: 55 km / 2 godziny

Dzisiaj wybieramy się na wycieczkę po stolicy Bhutanu. Miasto liczące nieco ponad 100 000 mieszkańców zostało stolicą dopiero w 1961 roku, a nowe i stare miesza się tu na każdym kroku. Przykładowo ruchem ulicznym nadal kierują policjanci w białych rękawiczkach, a Thimphu jest jedyną stolicą świata, w której nie ma sygnalizacji świetlnej, ponieważ została uznana za zbyt bezosobową. 

Nasze zwiedzanie zaczniemy od czortenu zbudowanego w 1974 roku ku pamięci trzeciego króla, Jigme Dorji Wangchucka. Ten pamiątkowy czorten wykorzystywany jest przez wielu ludzi w codziennych praktykach religijnych, dlatego w ciągu dnia można tu zobaczyć osoby, które obchodzą stupę w modlitewnym skupieniu. 

Następnie udajemy się do świątyni Changgangkha, którą w XII wieku zbudował tybetański lama. Po jej zwiedzeniu udajemy się do klasztoru Drubthob i Narodowego Muzeum Tekstyliów. Tutaj tradycyjne techniki tkackie są wciąż żywe i podtrzymywane, a oprócz wystawy lokalnych tekstyliów, zazwyczaj można też zobaczyć na miejscu tkaczy pracujących przy krosnach.

Po południu udamy się do historycznego miasta Paro. Podróż trwa około dwóch godzin i wiedzie przez niektóre miasta zachodniego Bhutanu. Dolina Paro, otaczająca miasto Paro, jest jedną z najpiękniejszych w kraju: z wierzbami, sadami jabłonii i bielonymi domami, a z obu stron wznoszą się zbocza gór z zalesionymi szczytami.

Zakwaterowanie w hotelu i kolacja.

Po śniadaniu w hotelu rozpoczynamy pełen wrażeń dzień. Pierwszym przystankiem jest największa atrakcja miasta: Muzeum Narodowe gdzie religia i historia są ze sobą ściśle powiązane. Na wystawach można zobaczyć m.in. historię buddyzmu, bhutańskie wizerunki Buddy (thanki), a oprócz różnych artefaktów także takie osobliwości, jak narodowa kolekcja znaczków bhutańskich.

Po obiedzie czas założyć wygodne buty, ponieważ główną atrakcją dnia będzie wędrówka do klasztoru Paro Taktsang. Wycieczka trwa około trzech godzin i prowadzi przez pagórkowaty teren. Można ją odbyć również w większej części konno. Jednak ostatni odcinek, około pół godziny marszu, trzeba pokonać pieszo. Jeśli będą zainteresowane osoby, przewodnik wycieczki pomoże w zorganizowaniu przejażdżki konnej, lecz nie możemy zagwarantować dostępności tego środka transportu. Jazda konna nie jest wliczona w cenę wycieczki i kosztuje około 30-40 dolarów za osobę.

Klasztor, którego powstanie datuje się na 1692 rok, zbudowano wokół jaskini na cześć guru Padmasambhawy, który według legendy medytował w tej jaskini w VIII wieku. Taksang oznacza „Jaskinię Tygrysa”, a w Bhutanie i Tybecie jest 13 takich jaskiń, w których guru miał medytować. Bielony klasztor z kolorowym dachem to imponujący widok, tym bardziej, że został wzniesiony na zboczu góry na wysokości 3120 metrów i 700 metrów nad doliną Paro. Zejście odbywa się pieszo.
To jedno z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych w Bhutanie.

Wieczorem zjemy wspólną kolację.

Po śniadaniu przejazd na lotnisko i przelot do Delhi (bezpośredni lub z przesiadką). Naszą podróż do szczęśliwego Bhutanu kończymy wspólną kolacją pożegnalną.

Po wyjątkowej podróży przez Himalaje i Bhutan nadszedł czas pożegnania i powrotu do domu.