Podróż do Sarajewa
Grupa młodych dziewcząt spaceruje z owiniętymi kolorowymi chustami głowami, podczas gdy inne przechadzają się w bardzo obcisłych dżinsach i przylegających do ciała bluzkach. Z kawiarni i restauracji można śledzić tłum ludzi poruszających się główną ulicą Ferhadija i jej naturalnym przedłużeniem Sarači. Ruch kieruje się w stronę starej, tętniącej życiem dzielnicy bazarowej Baščaršija, gdzie niektórzy wchodzą do meczetu, inni jedzą bośniackie przysmaki w lokalnych restauracjach lub robią zakupy na targu. Sprzedawane są tu zestawy do kawy, wyroby skórzane i stare łuski po nabojach. Witamy w Sarajewie.
Sarajewo jest również znane jako „Jerozolima Europy”. Łączą się tu i przeplatają 4 największe wyznania świata, reprezentowane przez 400 000 mieszkańców Sarajewa.Tutejsza mieszanka wyznaniowa (oprócz wyznawców Islamu, żyją tu Chrześcijanie, Prawosławni, społeczność Żydowska), żyje w zgodzie, nie przeszkadzając sobie i nie niszcząc wzajemnie.
Symbol i najbardziej rozpoznawalny zabytek Sarajewa, czyli ażurowa studnia Sebilj. Wyglądem przypomina grzybek i jest wykonana z drewna, w stylu osmańskim. Powstała w 1753 roku. Jest to pozostałość po jednym z pierwszych europie wodociągów. Mówi się o niej, że przynosi szczęście tym, którzy piją z jej wód.
Tętniące życiem miasto
Błyszczące zestawy do parzenia kawy, lśniąca srebrna biżuteria, pięknie wykonane młynki do pieprzu i ręcznie robione skórzane torby. Wąskie, brukowane uliczki bazaru Baščaršija są tętniącym życiem centrum handlowym Sarajewa - i to od czasu jego budowy w 1500 roku. Baščaršija oznacza główny bazar, a każda z okalających go ulic nosi nazwę rzemiosła, które niegdyś było tu praktykowane. Obecnie coraz mniej rzemieślników podtrzymuje tradycję, a wiele sprzedawanych towarów faktycznie jest produkowanych gdzie indziej. Ale wciąż jest tu gwarnie i bardzo lokalnie.
Historia i handel
Jedną z najbardziej ekscytujących ulic Sarajewa jest ulica Kazandžiluk, gdzie pomysłowi rzemieślnicy przekształcili łuski pocisków w biżuteryjne wisiorki. Nadal produkuje się tu także czajniki, dzbanki i różnego rodzaju zastawy stołowe. Ulice handlowe rozchodzą się promieniście od podłużnego placu, na którym znajduje się jedna z najsłynniejszych fontann w mieście, fontanna Sebilj. Fontanny są reliktem Imperium Osmańskiego, a fontanna Sebilj, pierwotnie zbudowana w 1754 roku przez bośniackiego wezyra Mehmeda-Pašę Kukavicę, a następnie zrekonstruowana w 1891 roku po spaleniu, jest nadal w użyciu.
To właśnie tutaj, na Starym Mieście, znajduje się jedno z najsłynniejszych dzieł architektonicznych Sarajewa. Meczet Gazi Husrev-Beg został zbudowany przez jednego z największych osmańskich architektów tamtych czasów, Adžema Esira Alego około 1530 roku. Chociaż został poważnie uszkodzony w 1697 roku, kiedy jeden z największych dowódców w historii, książę Eugeniusz Sabaudzki, splądrował Sarajewo, nadal stoi wysoki i piękny - wewnątrz ściany zdobią kolorowe arabeski i cytaty z Koranu, a po lewej stronie meczetu znajduje się grobowiec Gazi Husrev-Bega. Na zewnątrz zadaszona studnia tętni rytualnymi ablucjami, a ludzie spotykają się, by spokojnie ze sobą porozmawiać. Islam umocnił się tu w ciągu ostatnich 15 lat, a w Sarajewie zbudowano wiele nowych meczetów - w wielu przypadkach za pieniądze z Emiratów Arabskich.
Tygiel religii
Sarajewo szczyci się tym, że jest miastem, w którym wiele religii żyje obok siebie. O wieloreligijnej społeczności świadczy fakt, że w centrum miasta, obok najwspanialszego meczetu w Bośni i Hercegowinie, w odległości zaledwie kilkuset metrów od siebie stoją katedra katolicka, serbski kościół prawosławny i muzeum żydowskie.
Katolicka katedra - Sarajevska Katedrala - znajduje się w Ferhadija na Trg Fra Grge Martića. Została zbudowana w stylu neogotyckim w 1889 roku przez architekta Josipa Vancaša i wzorowana na katedrze Notre Dame z Dijon. W 1997 r. papież Jan Paweł II skierował na nią światło reflektorów podczas swojej oficjalnej wizyty w Sarajewie. Tuż za rogiem katedry, w Velika Avlija, można posłuchać sefardyjskich śpiewów i poznać historię narodu żydowskiego w Muzeum Żydowskim. Kiedy sefardyjscy Żydzi zostali wydaleni z Hiszpanii w 1592 roku, wielu z nich osiedliło się w Sarajewie, gdzie stali się przedsiębiorczymi kupcami w Imperium Osmańskim. Obok znajduje się Novi Hram, który kiedyś był synagogą, ale obecnie służy jako galeria. Wreszcie, kilka minut dalej, w Starym Serbskim Kościele Prawosławnym i Muzeum w Mula-Mustafe Bašeskije, można zobaczyć kolorowe ikony i freski w holu kościoła i zwiedzić równie kolorowe muzeum.
Dziedzictwo wojny
Mówiąc o wakacjach w Sarajewie oraz Bośni i Hercegowinie, czasami trudno jest nie wspomnieć o konfliktach etnicznych, które miały miejsce w pierwszej połowie lat 90-tych. Wojna na Bałkanach jest aktywnie podkreślana w kilku miejscach w Sarajewie „Różą Sarajewa” - odcisku w asfalcie wypełnionym czerwonym woskiem, w miejscu, w którym granat zabił jakiegoś człowieka.
Wojna jest również obecna w Muzeum Tunelu, znajdującym się w pobliżu lotniska w Sarajewie. Jest to muzeum stworzone w tunelu ewakuacyjnym, który zapewnił bezpieczeństwo obywatelom i dyplomatom podczas oblężenia Sarajewa. Muzeum znajduje się również niedaleko zielonego obszaru piknikowego Ilidža i Vrelo Bosne, źródła rzeki Bosna. Tutaj można zobaczyć stare uzdrowiska i przejechać się 100-letnimi powozami konnymi wzdłuż 3-kilometrowej Velika Aleja, otoczonej pięknymi willami z ubiegłego wieku.
Sarajewo ma również historię rządów austro-węgierskich, co znajduje odzwierciedlenie wzdłuż głównej arterii rzeki Miljacka, Obala Kulina Bana. Można tu zobaczyć okazałe fasady stworzone w czasach Cesarstwa Austro-Węgierskiego, w tym Pocztę Główną, która została zbudowana w 1909 roku, wzorowana na wiedeńskim Banku Pocztowym. Poczta została zbombardowana w 1992 roku, ale obecnie ściany zewnętrzne i wnętrze zostały odrestaurowane w całej ich wyrafinowanej okazałości. Dalej wzdłuż drogi znajdują się tablice upamiętniające fakt, że to właśnie tutaj, na Moście Łacińskim, został zamordowany następca tronu Austro-Węgier, Franciszek Ferdynand, co przyczyniło się do wybuchu I wojny światowej.
Wakacje w Sarajewie
Poza Sarajewem można zobaczyć stare miasto rzemieślników Visoko, gdzie trwają wykopaliska mające na celu wyjaśnienia, czy kopce wokół miasta są w rzeczywistości piramidami - to dość kontrowersyjne twierdzenie, które jednak gromadzi wielu zwolenników i przyciąga do Bośni setki archeologów-amatorów. Wakacje w Sarajewie warto również urozmaicić wycieczką do górskiej wioski Lukomir na górze Bjelašnica lub wycieczką na górę Jahorina, gdzie wakacje w mieście można połączyć z wyjazdem na narty. Sarajewo, liczące nieco ponad 300 000 mieszkańców, jest jedną z najmniejszych europejskich stolic i perełką Bałknaów Jednak dzięki ciekawemu położeniu w otoczeniu wysokich gór i dramatycznej przeszłości, która jest źródłem ekscytujących i zmysłowych historii, stolica Bośni i Hercegowiny zasługuje na przyjazd choćby na długi weekend.
